Noc Muzeów

21 May 2025

W przeddzień Międzynarodowego Dnia Muzeów, czyli 17 maja br. samorząd Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce po raz pierwszy włączył się w inicjatywę, która narodziła się w Berlinie w 1997 roku, a do Polski dotarła w roku 2003 i z każdą kolejną edycją staje coraz popularniejsza, obejmując obecnie ponad 150 miast. Była to Noc Muzeów – wydarzenie promujące kulturę, sztukę, historię czy tradycje poprzez bezpłatne (lub za symboliczną opłatą) udostępnianie galerii, muzeów oraz instytucji kultury poza standardowymi godzinami funkcjonowania, czyli późnym wieczorem / nocą.

Areną kulturalnej przygody w Nowych Skalmierzycach, która rozpoczęła się strzałem z 4-funtowej pruskiej armaty, była siedziba CAS Kolejarz, do którego zawitały tego dnia setki zwiedzających.

Z dumą prezentowaliśmy licznie przybyłym mieszkańcom efekty prac nad tworzoną Izbą Pamięci Ziemi Skalmierzyckiej, której eksponaty stanowią artefakty znalezione podczas badań archeologicznych prowadzonych przez dr. Marcina Ławniczaka na tzw. Kamyku, przedmioty otrzymane w depozycie z muzeum z Krakowa a także fotografie, stare dokumenty czy pamiątki rodzinne naszych mieszkańców. Dzięki temu udało się stworzyć m.in. salę tradycji kolejarskich. Nieocenioną pomoc i szczodrość w tym względzie okazali nam zwłaszcza Jerzy Wojtczak oraz Bernard Augustyniak, ale dziękuję wszystkim darczyńcom, którzy przyczynili się do wzbogacenia naszej ekspozycji – powiedział Burmistrz Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce Jerzy Łukasz Walczak, który jako organizator wydarzenia zadbał, by obfitowało ono w o wiele większą moc atrakcji, niż można zobaczyć tu na co dzień.

Ciekawym oraz cieszącym się dużym zainteresowaniem punktem skalmierzyckiej Nocy Muzeów okazał się wykład dr. Macieja Kowalczyka o znaczeniu Nowych Skalmierzyc przed wybuchem I wojny światowej jako miasta granicznego. Niespodzianką dla słuchaczy okazała się informacja burmistrza, że publikacja na ten temat, finansowana nakładem środków samorządu Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce, ukaże się w najbliższych miesiącach.

Oprócz stałej ekspozycji mieszkańcom zaprezentowano wystawę umundurowania, wyposażenia i pamiątek związanych z przejściem granicznym, wystawę o okresie międzywojennym w Nowych Skalmierzycach, kącik poświęcony powstańcom wielkopolskim z terenu Gminy oraz projekcję starych pocztówek z okolicy. W przedsięwzięcie to zaangażowali się m.in. pasjonat historii Roman Budka oraz Ostrowska Grupa Rekonstrukcji Historycznej z Bartoszem Lisiakiem na czele.

Wydarzenie stało się również okazją do premierowej prezentacji wyjątkowej makiety stanowiącej nie ladą gratkę zarówno dla miłośników modelarstwa, jak i osób zainteresowanych historią – to rekonstrukcja pruskiej strony stacji kolejowej Nowe Skalmierzyce zbudowanej na początku XX wieku na granicy z Cesarstwem Niemieckim a Imperium Rosyjskim. Makieta o wymiarach ok. 3 x 1,5 m została wykonana w skali H0, zgodnie z realiami tzw. epoki KPEV (Königlich Preußische Eisenbahn-Verwaltung), czyli okresu pruskich kolei państwowych sprzed 1918 roku. Główny budynek dworca został odtworzony z niezwykłą starannością przy wykorzystaniu nowoczesnej technologii druku 3D przez firmę 3D Gence. Pozostałe elementy, w tym parowozownia, układ torowy, infrastruktura techniczna i zabudowa miejska, zostały przygotowane i zamontowane przez modelarzy-amatorów: Aleksandra Lieberta i Andrzeja Mamchura. Model, choć uproszczony, zachowuje autentyczną atmosferę i realizm ówczesnej stacji oraz jej okolic, wzbudził więc w zwiedzających zachwyt oraz uznanie dla wielomiesięcznej mrówczej pracy jego autorów.

Tego wieczoru sporo działo się również na górnej kondygnacji budynku, gdzie swoją siedzibę ma SOWA – Strefa Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności. Przez to utworzone niespełna rok temu mini centrum nauki przewinęły się setki osób chętnych zgłębiać tajniki świata wiedzy poprzez kreatywną i pełną wyobraźni zabawę czy przygotowane na tę okoliczność przez pracowników Centrum Kultury oraz Biblioteki Publicznej warsztaty tematyczne.

Noc Muzeów zakończono inscenizacją z udziałem broni i oryginalnych mundurów wojskowych, do której Ostrowska Grupa Rekonstrukcji Historycznej włączyła również członków Klubu Iskra MC POLAND.

Ostatni zwiedzający opuszczali CAS Kolejarz po godz. 22.00.

Duża frekwencja i miły odzew na wszystkie propozycje dają nam pozytywnego kopniaka, by to ciekawe i prawdziwie inspirujące wydarzenie było stałym punktem na mapie wydarzeń kulturalnych w naszej Gminie. A zatem, do zobaczenia za rok! – podsumował Noc Muzeów burmistrz Jerzy Łukasz Walczak.

Magdalena Kąpielska