
Wybudowany w 1993 roku w Nowych Skalmierzycach Pomnik Lotników jest miejscem pamięci przypominającym tutejszym mieszkańcom o tragedii, jaka się rozegrała w nocy z 14/15 września 1943 roku, kiedy to katastrofie uległ samolot Halifax JD 154 przewożący dla żołnierzy Armii Krajowej broń, którą miano zrzucić w Ołoboku. Maszyna, lecąc nad Nowymi Skalmierzycami, tak bardzo obniżyła lot, że zawadziła o jeden z domów mieszkalnych przy ulicy Kaliskiej i runęła na ziemię. Załogę Halifaxa stanowili: kapitan obserwator Karol Gębik, kapitan pilot Franciszek Jakusz Gostomski, sierżant pilot Ludwik Henryk Misiak, starszy sierżant Wiktor Jabłoński, starszy sierżant Kazimierz Pacut, plutonowy Zdzisław Kuczkowski i kapral Henryk Fojer. W katastrofie śmierć poniosła również trzyosobowa rodzina Jańczaków zamieszkująca budynek, o który zahaczył samolot.
Przypadającą w roku bieżącym 73. rocznicę wydarzenia uczczono w asyście Miejsko-Gminnej Orkiestry Dętej, pocztów sztandarowych oraz warty honorowej pełnionej przez harcerzy skalmierzyckiego szczepu ZHP, a zgromadzeni na uroczystości, m.in. władze samorządowe Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce, przedstawiciele służb mundurowych, delegacje miejskich firm, instytucji i organizacji społecznych a także gimnazjum, szkół podstawowych i przedszkoli oddali poległym hołd złożonymi pod pomnikiem wiązankami kwiatów oraz zniczami.
Referat okolicznościowy związany z historią dramatycznych wydarzeń z 1943 roku przedstawił uczeń Gimnazjum im. Polskich Noblistów – Nikodem Pawlak, a ksiądz wikariusz Łukasz Rau przewodniczył modlitwie za poległych lotników oraz za wszystkie ofiary II wojny światowej.