
27 grudnia 2023 r. przypadała 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego, od 2021 roku obchodzona jako święto państwowe – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
O początkach zrywu niepodległościowego, który przyniósł wielkopolskiej ziemi wolność po 123 latach niewoli mówi się zawsze w kontekście śmierci Jana Mertki, żołnierza I Batalionu Pogranicznego, który zginął pod Boczkowem w potyczce z żołnierzami niemieckiego oddziału „ochrony granicy” tj. Grenzschutzu w dniu 27 grudnia 1918 roku, na kilka godzin przed rozpoczęciem walk w Poznaniu, a na dwa dni przed wybuchem iskry powstańczej w Skalmierzycach. O tym właśnie wydarzeniu a także o walce oddziałów powstańczych kompanii skalmierzyckiej z Niemcami traktował spektakl historyczny, który wystawiono na terenie przykościelnym w Skalmierzycach – powiedział jego organizator, Burmistrz Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce Jerzy Łukasz Walczak. Krótki rys historyczny przedstawił historyk i prezes Towarzystwa Miłośników Miasta Lubonia Przemysław Maćkowiak, zaś narrację widowiska poprowadził Bartosz Lisiak z Ostrowskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznej. W aktorskie role wcielili się jej członkowie wraz z potomkami powstańców Kompanii Skalmierzyckiej – Chlasty, Bodylskiego, Woźniaka oraz samego Mertki, w którego „przeistoczył się” jego potomek – Piotr Oczachowski. To piękny ukłon w stronę przodków, którym zawdzięczamy wolność – dziękował włodarz.
Inscenizację historyczną poprzedziło złożenie wiązanek kwiatów i zniczy pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich. W uroczystości wzięły udział władze samorządowe, liczne delegacje wieńcowe oraz poczty sztandarowe wystawione przez organizacje społeczne i szkoły z terenu gminy. W intencji powstańców odprawiono również mszę świętą, na którą udano się w przemarszu spod pomnika. Celebrujący nabożeństwo ks. kanonik Sławomir Nowak zwrócił uwagę na znaczenie i ponadczasową uniwersalność wartości zawołania „Bóg, Honor, Ojczyzna”, które przyświecało powstańcom i które dodawało im otuchy i siły do walki. Powstańcy wypowiadając je, brali je dosłownie. Byli rzeczywiście gotowi poświęcić swoje zdrowie i życie za wolność Ojczyzny. Dziś tej odpowiedzialności za słowa nie ma. Rzucamy je na prawo i lewo. Łatwo przychodzi nam kłamstwo czy krytykowanie. A słowo czasem boli. Można nim skrzywdzić, zabić nadzieję w drugim człowieku. Powstańcy swoim przykładem uczą nas tej odpowiedzialności.
Swój wkład w uczczenie rocznicy niepodległościowego zrywu mieli również mieszkańcy Śliwnik, którzy przy udziale burmistrza na terenie wsi odsłonili tablicę pamiątkową z nazwiskami mieszkańców tegoż sołectwa biorących udział w powstaniu.
Magdalena Kąpielska